6 klas leków ototoksycznych
Ototoksyczność odnosi się do wywołanego chemicznie uszkodzenia ucha wewnętrznego. Uszkodzenia mogą być trwałe lub przejściowe, powodując utratę słuchu lub zaburzenia równowagi. Podczas gdy leki są przyjmowane dla ustalonych korzyści, wszystkie leki mają skutki uboczne, o których powinieneś wiedzieć przed przyjęciem. Utrata słuchu związana z przyjmowaniem ototoksycznego leku jest jednym z powodów, dla których lekarz może zaprzestać przyjmowania leków w związku z zaburzeniami stylu życia.
Utrata słuchu jest najczęściej związana z sześcioma różnymi kategoriami leków. Poniższe mogą być związane z trwałym ubytkiem słuchu:
- Antybiotyki aminoglikozydowe
- Chemioterapia na bazie platyny
Leki, które częściej powodują czasowe utratę słuchu:
- Diuretyki pętlowe
- Chinina
- Salicylany
- Alkaloidy Vinca
Wiele wymienionych powyżej leków może również zaszkodzić nerce (nefrotoksycznej) i wymagać od lekarza regularnego sprawdzania krwi w celu oceny czynności nerek. Jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany w swoim słuchu, zawsze powinieneś szukać pomocy u swojego lekarza.
Ryzyko ototoksyczności
Częstość występowania ototoksyczności nie jest dobrze udokumentowana, jednakże znane są zarówno tymczasowe, jak i trwałe uszkodzenia spowodowane ototoksycznością. Niektóre leki będą miały więcej informacji niż inne i zostaną opisane w kolejnych rozdziałach. Podobnie nie ma zbyt wiele zrozumienia, w jaki sposób zapobiegać ototoksyczności.
Niektóre leki o zwiększonym ryzyku ototoksyczności, takie jak niektóre antybiotyki, będą wymagać pracy krwi zwanej "szczytem i niecerem". Szczyt jest poziomem leku, gdy powinien znajdować się w najwyższym stężeniu we krwi. Niecką jest poziom leku, gdy powinien być w najniższym stężeniu.
Dokładne monitorowanie tego może pomóc w utrzymaniu efektu terapeutycznego, ale nie gwarantuje, że nie wystąpią problemy z ototoksycznością.
Inne czynniki, które mogą przyczyniać się do ototoksyczności obejmują:
- dawka, długość leczenia i całkowita otrzymana kwota
- niewydolność nerek
- przyjmowanie innych leków ototoksycznych w tym samym czasie
- predyspozycje genetyczne do ototoksyczności
Objawy związane z ototoksycznością
Objawy związane z ototoksycznością w dużym stopniu zależą od tego, która część ucha wewnętrznego została uszkodzona. Uszkodzenie ucha wewnętrznego może nastąpić zarówno w ślimaku (określanym jako działanie ślimaka), jak iw przedsionkowym kompleksie (określanym jako przedsionkowo-toksyczne). W obu przypadkach wszystkie objawy dotyczą uszkodzonych komórek czuciowych.
Jeśli Twój ślimak zostanie uszkodzony, Twój słuch będzie osłabiony. Poziom upośledzenia bezpośrednio koreluje z rozmiarem uszkodzenia powodującym łagodny szum w uszach do całkowitej utraty słuchu . Utrata słuchu może dotyczyć jednego lub obu uszu.
Jeśli ototoksyczność wpływa na kompleks przedsionkowy, wpłynie to na równowagę. Podobnie jak uszkodzenie ślimaka, uszkodzenie może wpływać na jedno ucho lub oba uszy. Jeśli obrażenia dotykają powoli tylko jednego ucha, prawdopodobnie nie wystąpią żadne objawy. Jednak jeśli uszkodzenie występuje szybko w jednym uchu, najprawdopodobniej wystąpi:
- zawrót głowy
- wymioty
- niekontrolowany ruch gałek ocznych (oczopląs)
Objawy, które występują szybko, mogą powodować obrzęk, dopóki objawy nie ustąpią stopniowo. Jeśli uszkodzenie wystąpi po obu stronach ucha, możesz doświadczyć:
- bół głowy
- pełnia ucha
- brak równowagi wpływający na zdolność chodzenia
- niewyraźne widzenie, które wydaje się szarpane (oscylopsja)
- nietolerancja na ruch głowy
- chodzenie z szeroką postawą
- trudności w chodzeniu po ciemku
- niestałość
- zawroty
- zmęczenie
Jeśli uszkodzenie układu przedsionkowego jest ciężkie, oscylopsja i trudności w chodzeniu w nocy nie poprawią się. Inne objawy prawdopodobnie z czasem ulegną poprawie. Z ciężkimi uszkodzeniami możesz odzyskać większość objawów związanych z równowagą, ze względu na zdolność twojego organizmu do adaptacji.
Antybiotyki aminoglikozydowe
Antybiotyki aminoglikozydowe stanowią ważną grupę leków stosowanych w zakażeniach krwi i dróg moczowych oraz opornej na leczenie gruźlicy. Leki obejmują:
- gentamycyna
- tobramycyna
- streptomycyna
Antybiotyki aminoglikozydowe mają ryzyko około 20 procent w rozwoju problemów ze słuchem i około 15 procent ryzyko wystąpienia problemów równowagi. Ryzyko wystąpienia problemów związanych z ototoksycznością zwiększa się w przypadku jednoczesnego stosowania diuretyków pętlowych (np. Lasix) lub wankomycyny (antybiotyk).
Diuretyki pętlowe
Diuretyki pętlowe powodują zwiększenie objętości moczu. Jest to pomocne w zastoinowej niewydolności serca, wysokim ciśnieniu krwi i niewydolności nerek. Często stosowane leki to:
- Lasix (furosemide)
- Bumex (bumetanid)
Diuretyki pętlowe mają generalnie niskie ryzyko ototoksyczności, ale może wystąpić nawet u sześciu na 100 osób stosujących ten lek. Przyjmuje się, że występuje przy wyższych dawkach, co prowadzi do stężenia we krwi około 50 miligramów (mg) na litr.
Chemioterapia na bazie platyny
Cisplatyna i karboplatyna są dwoma z głównych leków chemioterapeutycznych (przeciwnowotworowych), które są ototoksyczne. Są one powszechnie stosowane w leczeniu różnych nowotworów, w tym:
- rak jajnika i jąder
- rak pęcherza
- rak płuc
- nowotwory głowy i szyi
Chinina
Chinina jest stosowana w leczeniu malarii i skurczów nóg. Dłuższe leczenie z chininą wiąże się z około 20-procentowym ryzykiem związanym z utratą słuchu o wysokiej częstotliwości, co często uważa się za trwałe, jeśli wystąpi utrata słuchu podczas normalnej rozmowy. Chinina często powoduje utratę słuchu związaną z zespołem zwanym cynchonizmem :
- głuchota
- zawrót głowy
- dzwonienie w uszach
- bół głowy
- utrata wzroku
- nudności
Salicylany
Salicylany, takie jak kwas acetylosalicylowy, mają zwiększone ryzyko ototoksyczności przy wyższych dawkach i mogą spowodować utratę słuchu o 30 decybeli, co jest równoznaczne z szeptaniem. Uszkodzenia mogą być jednak tak niskie, jak łagodny szum w uszach przy niższych dawkach aspiryny. Zwłaszcza młodsi mężczyźni są narażeni na ryzyko utraty słuchu związane ze stosowaniem kwasu acetylosalicylowego. Ryzyko może wynosić od 12 do 33 procent w zależności od częstotliwości używania.
Alkaloidy Vinca
Winkrystyna jest lekiem stosowanym w leczeniu ostrej białaczki limfatycznej (ALL), chłoniaka Hodgkina i innych nowotworów. Ten lek jest szczególnie związany z wysokim ryzykiem powodującym utratę słuchu w przypadku jednoczesnego stosowania z antybiotykami aminoglikozydowymi.
Diagnozowanie utraty słuchu w związku z ototoksycznością
Przed rozpoczęciem leczenia lekami zagrożonymi ototoksycznością powinieneś zobaczyć audiologa na liniowy audiogram. Twój lekarz określi następnie, czy konieczne będzie wykonanie regularnego audiogramu lub prosta samoocena twojego słuchu. Chociaż nie zapobiegnie to ubytkowi słuchu związanemu z ototoksycznością, pomoże to wcześnie zidentyfikować problemy.
Leczenie utraty słuchu związanej z ototoksycznością
Obecnie nie ma dostępnych zabiegów odwracających trwałe uszkodzenie ucha wewnętrznego. Jeśli cierpisz na jednostronne uszkodzenie słuchu, zwykle zaleca się stosowanie aparatu słuchowego. Jeśli masz trwałe uszkodzenie słuchu dla obu uszu, lekarz może zalecić implanty ślimakowe . Rehabilitacja jest często leczeniem z wyboru, jeśli cierpisz z powodu tymczasowych lub trwałych zaburzeń równowagi.
> Źródła:
> American Speech-Language-Hearing Association. (2017). Leki ototoksyczne (efekty leczenia). http://www.asha.org/public/hearing/Ototoxic-Medications/
> Boldenberg, D, Goldstein, BJ. (2011). Handbook of Otolaryngology Head and Neck Surgery. Thieme Medical Publishers. Nowy Jork, NY.
> Podręcznik Merck. (2017). Ototoksyczność indukowana przez leki. http://www.merckmanuals.com/professional/ear-nose--and-throat-disorders/inner-ear-disorders/drug-induced-ototoxicity
> Rybak, LP & Brenner, MJ. (2015). Cumming's Otolaryngology: Ototoksyczność przedsionkowa i słuchowa. http://www.clinicalkey.com (wymagana subskrypcja)
> Stowarzyszenie chorób układu przedsionkowego. (2017). Ototoksyczność. http://vestibular.org/ototoxicity