Do połowy lat 90. niewiele osób uważało, że celiakia może rozwinąć się u osób starszych. Zamiast tego, lekarze przyjęli celiakię występującą tylko u dzieci. Dzieci miały celiakię (lub celiakię, jak ją nazywano) i zwykle ją przerastały - lub tak myśleli ludzie.
Teraz wiemy lepiej. Celiakia jest chorobą trwającą do końca życia. Dotyczy osób w każdym wieku i wszystkich kształtach ciała.
Objawy mogą być oczywiste, subtelne lub nawet nieistniejące.
Celiak może mieć wpływ na osoby w wieku średnim i starszym
Wielu naukowców zdumiewało lata temu, że dorosłym w średnim wieku może towarzyszyć celiakia. Być może jeszcze bardziej zaskakujące jest to, jak wiele osób starszych chadza teraz z nierozpoznaną chorobą trzewną.
Jak stwierdziła grupa badaczy w Finlandii, kiedy przeanalizowali częstość celiakii wśród osób w wieku od 52 do 74 lat: "My [myślimy], że oni z czasem rozwinęliby wyraźne objawy." Ale w rzeczywistości tylko 25% osób z celiakią choroba w tym badaniu miała objawy, a ich objawy były w większości łagodne.
Kilka osób miało chłoniaka jelitowego lub raka żołądka, które mogą wystąpić u osób z celiakią, którzy nie stosują diety bezglutenowej (której prawdopodobnie nie robisz, jeśli nie zdajesz sobie sprawy, że masz celiakię) . Ponadto fińscy naukowcy odkryli, że częstość występowania celiakii w grupie osób starszych była ponad dwukrotnie wyższa niż w ogólnej populacji.
Celiakalne objawy i ryzyko otępienia
Chociaż najnowsze badania zaprzeczają odkryciom, małe, starsze badania wykazały zwiększone ryzyko demencji u osób z celiakią i okazało się, że demencja ta może być w niektórych przypadkach odwracalna.
W jednym badaniu, w którym uczestniczyło tylko siedem osób w wieku powyżej 60 lat, dwie kobiety w badaniu wykazywały objawy, które obejmowały "spadek zdolności poznawczych przypisany otępieniu typu alzheimerowskiego, ale [poprawie] po rozpoczęciu diety bezglutenowej". osoba miała schorzenie zwane neuropatią obwodową (drętwienie, osłabienie lub palący ból w rękach lub nogach), które zniknęło po tym, jak osoba zaczęła jeść bezglutenowe.
Inni starsi pacjenci izraelscy mieli bardziej typowe objawy, takie jak utrata masy ciała, niedokrwistość z niedoboru żelaza, biegunka i ciężka wczesna osteoporoza.
Niestety, u tej grupy osób zdiagnozowano chorobę celiakii zajęło medianie ośmiu lat, aw tym czasie u jednej osoby wystąpił chłoniak jelitowy, który ostatecznie okazał się śmiertelny. Mimo to naukowcy stwierdzili, że u większości osób starszych dieta bezglutenowa doprowadziła do "całkowitego ustąpienia objawów ... i znacznego zwiększenia masy ciała".
Lekarze z kliniki Mayo w USA pisali także o starszych osobach dorosłych z celiakią i upośledzeniem funkcji poznawczych, w tym o dezorientacji, utracie pamięci i zmianach osobowości. W raporcie tym jednak tylko trzej z 13 pacjentów lekarzy poprawili lub ustabilizowali dietę bezglutenową.
Należy zauważyć, że w nowszym, znacznie bardziej wszechstronnym badaniu nie stwierdzono istotnego związku między celiakią a demencją lub chorobą Alzheimera. Dlatego obecne dowody kliniczne wskazują, że celiakia nie jest czynnikiem ryzyka dla tych dwóch stanów.
Czy bezglutenowe warte są kłopoty?
Niektóre osoby starsze mogą zapytać, czy warto jeść bezglutenowe, ponieważ dieta może być trudna do naśladowania. Jednak w jednym badaniu z 1994 r., Które dotyczyło 42 osób w wieku powyżej 60 lat, stwierdzono, że warto: "Pacjenci często zdają sobie sprawę z tego, jak źle czuli się z perspektywy czasu po rozpoczęciu diety bezglutenowej ...
[Nasi pacjenci] zaczęli akceptować dość znaczny stan zdrowia jako normalny. "
Osoby biorące udział w tym badaniu doświadczyły poprawy wyników niektórych badań medycznych, które mogłyby wskazywać na ryzyko złamań kości, między innymi. Co ważniejsze, ogólnie po prostu czuli się lepiej.
Dolna linia
Osoby z niezdiagnozowaną celiakią są narażone na bardzo poważne problemy zdrowotne, w tym na raka . Jeśli ty lub ktokolwiek z twojej najbliższej rodziny ma celiakię, upewnij się, że starsi ludzie w twojej rodzinie są świadomi, że mogą być narażeni na tę chorobę, szczególnie jeśli są krewnymi pierwszego lub drugiego stopnia .
Możesz również pomóc im w nauce jedzenia bezglutenowego.
Wreszcie, jeśli jesteś starszą osobą i uważasz, że możesz mieć celiakię - a zwłaszcza jeśli masz niedokrwistość i przewlekłą biegunkę - to, o ile to możliwe, porozmawiaj o tym z lekarzem. Możesz być zaskoczony, o ile lepiej czujesz.
Źródła:
Hu WT et al. Zaburzenia poznawcze i celiakia. Archives of Neurology . 2006; 63: 1440-46.
> Lebwohl B i in. Ryzyko otępienia u pacjentów z celiakią: badanie kohortowe oparte na populacji. Journal of Alzheimer's Disease. 2016; 49 (1): 179-85.
Lurie Y i in. Celiakia zdiagnozowana u osób starszych. Journal of Clinical Gastroenterology . 2008; 42: 59-61.
Rashtak M i in. Celiakia u osób w podeszłym wieku. Kliniki gastroenterologiczne w Ameryce Północnej. 2009 Sept 38 (3): 433-446.
Vilppula A i in. Niewidoczna choroba trzewna u osób w podeszłym wieku: badanie populacyjne wykonane na podstawie biopsji. Choroby trawienne i wątroby . 2008; 40: 809-13.