Tomografia komputerowa (CT) to powszechna metoda wykonywania zdjęć mózgu. Chociaż obrazy nie są tak wysokiej rozdzielczości jak skan MRI, skany TK są szybszymi i tańszymi opcjami szczególnie dobrze wykrywającymi główne problemy, takie jak krew lub złamania wewnątrz czaszki.
Wczesna neuroradiologia
Aby zrozumieć, jak działa tomografia komputerowa, ważne jest, aby spojrzeć wstecz na historię.
Pierwotnie jedynym sposobem zrobienia zdjęcia tego, co znajdowało się w czyjejś głowie, było użycie rentgena. Promienie X to wiązki promieniowania, które są absorbowane w różnym stopniu przez różne typy tkanek. Na przykład powietrze prawie nie pochłania żadnych promieni rentgenowskich, podczas gdy kość dużo absorbuje. Umieszczając film naprzeciwko źródła promieniowania rentgenowskiego, możemy uzyskać informacje o liczbie promieni X, które przeniknęły do obiektu (w naszym przypadku, o głowie), i wykorzystać tę informację do wnioskowania o naturze badana tkanka.
Na przykład, ponieważ promienie rentgenowskie nie przechodzą przez gęstą kość, bardzo niewiele promieni X uderzy w film, jeśli kość znajduje się pomiędzy źródłem promieniowania rentgenowskiego a filmem. W takim przypadku folia pozostanie biała w kształcie czaszki.
Jak działa CT Scan
Tomografia komputerowa została opracowana na podstawie technologii rentgenowskiej, a wiele zasad jest takich samych. W tomografii komputerowej, zamiast po prostu jednym ujęciem pacjenta, promień rentgenowski obraca się wokół głowy na różnych poziomach.
Informacje z promieni rentgenowskich są kompilowane przez komputer w celu utworzenia serii obrazów, które wyglądają tak, jakby mózg został pokrojony nieco jak bochenek chleba. Plasterki zaczynają się w górnej części mózgu i pracują w kierunku podstawy czaszki, przedstawiając struktury takie jak tkanka miękka, ciecz, kość i powietrze.
Podobnie jak tradycyjne rentgenowskie, gęste struktury wyglądają jaśniej na skanie tomograficznym i są określane jako hiperdensje. Natomiast ciemniejsze obszary nazywane są hipodensjami. Na przykład kość jest jasna biała na skanie CT, a płyn mózgowo-rdzeniowy jest ciemny. Mózg pojawia się w odcieniach szarości.
W jaki sposób pojawiają się nieprawidłowości podczas skanowania CT
Badanie TK może wykryć kilka różnych problemów w czaszce.
- Krwotoczne skany CT są szczególnie przydatne przy wykryciu krwi tam, gdzie jej nie ma. Świeży krwotok śródczaszkowy koaguluje prawie natychmiast, stając się gęsty, a zatem świecą jasno na skanach TK. W końcu, skrzep jest rozkładany przez ciało, stając się taką samą gęstością jak mózg po około tygodniu, a następnie po dwóch, trzech tygodniach staje się ciemny.
- Udar niedokrwienny W odróżnieniu od krwotoku, udarów niedokrwiennych, zwykle nie są one natychmiast wykrywalne na skanie CT. Po około trzech godzinach subtelne znaki mogą być doceniane przez wykwalifikowanych czytelników tomografii komputerowej, a po 6 do 12 godzinach widoczna hipodensja staje się widoczna w obszarze udaru. Ta gęstość staje się jeszcze ciemniejsza wraz z upływem czasu, gdy tkanka mózgowa zostaje wchłonięta i zastąpiona płynem mózgowo-rdzeniowym .
- Guzy różnią się wyglądem na skanie CT w zależności od rodzaju guza i zaawansowania raka. Niektóre guzy mają zwapnienie, które świeci jasno, a inne tworzą hipodensyjne, wypełnione płynem cysty. Dożylny barwnik kontrastowy może być przydatny w identyfikacji guzów na skanie CT.
- Ropnie Ropień jest infekcją, którą układ odpornościowy zamknął jako sposób uszczelnienia go od reszty ciała. Ropnie zwykle wyglądają kulisto, a z kontrastem brzeg kuli może wydawać się jaśnieć.
- Mass Effect Kiedy ciśnienie wytwarza się za częścią mózgu, może poruszać się i kompresować ważne struktury, zakłócając prawidłową anatomię mózgu. W badaniu TK ten efekt masowy można postrzegać jako asymetrię normalnych struktur, takich jak komory lub bruzdy.
Więcej neurologicznych zastosowań skanów TK
Skany CT można łączyć z różnymi technikami w celu lepszego zbadania określonych części układu nerwowego.
Na przykład, aby uzyskać lepszy obraz naczyń krwionośnych w mózgu, można wykonać angiogram CT . W badaniu tym kontrast wstrzykuje się do tętnic w celu podkreślenia naczyń mózgu. Jest to przydatne do wykrywania tętniaków i innych malformacji naczyniowych.
Morfogram CT można wykorzystać do zbadania przestrzeni płynu mózgowo-rdzeniowego w kręgosłupie. Aby to zrobić, jodowany kontrastowy barwnik jest wstrzykiwany do przestrzeni przez nakłucie lędźwiowe. Może to być przydatne w poszukiwaniu kompresji korzenia nerwowego lub rdzenia kręgowego.
Badania perfuzji CT ponownie obejmują kontrast wtrysku do tętnic, ale tym razem kontrast obserwuje się w czasie rzeczywistym, gdy przemieszcza się przez tkankę mózgową. Jest to technika stosowana czasem do badania czynności naczyń krwionośnych przed endowaskularnym leczeniem ostrego udaru mózgu.
Prawidłowo wykonane, tomografia komputerowa może być nieoceniona w badaniu chorób neurologicznych, szczególnie w sytuacjach awaryjnych.
Źródła:
Blumenfeld H, Neuroanatomia poprzez przypadki kliniczne. Sunderland: Sinauer Associates Publishers 2002.
Robert I. Grossman i David M. Yousem. Neuroradiology: The Requisites 2nd ed. St. Louis, MO: Mosby; 2003.