Zatorowość płucna (PE) jest spowodowana skrzepem krwi, który utknął w tętnicy płucnej , głównym naczyniu krwionośnym prowadzącym do płuc lub jednej z jego gałęzi. Zwykle PE występuje, gdy zakrzep krwi, który tworzy się w nogach, zakrzepica żył głębokich (DVT), przemieszcza się i przemieszcza do naczyń krwionośnych płuc. Objawy zatorowości płucnej obejmują trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej i odkrztuszanie krwi.
Większość osób poprawia leczenie, ale do 30 procent tych, którzy nie mają leczenia nie przeżyje. W przypadku leczenia, śmiertelność wynosi około 5 procent.
Objawy
Tętnica płucna ma krytyczne znaczenie w przenoszeniu krwi do płuc w celu uzupełnienia jej tlenem, zatem niedrożność przepływu krwi w tym naczyniu krwionośnym wpływa na płuca i serce i powoduje objawy niskiej zawartości tlenu w pozostałej części ciała.
Najczęstszymi objawami zatorowości płucnej są:
- Skrócenie oddechu, które rozpoczyna się nagle, zwykle w ciągu kilku sekund od PE
- Nagły, silny ból w klatce piersiowej
- Kaszel
- Kaszel krwią
- Ból w klatce piersiowej, który jest gorszy po przyjęciu oddechu
- Świszczący oddech
- Niskie ciśnienie krwi, przyspieszone tętno, szybki oddech
- Niebieski lub blady wygląd ust i palców
- Zaburzenia rytmu serca (zaburzenia rytmu serca), takie jak migotanie przedsionków i związane z nimi objawy lub ciężkie działania (np. Zawroty głowy, utrata przytomności)
- Objawy DVT w jednej lub obu nogach
Ciężkość zatoru płucnego jest zwykle określana na podstawie wielkości skrzepu. Jeśli zator płucny jest duży, przypadek jest często opisywany jako masywny PE. Może to spowodować znaczne zablokowanie tętnicy płucnej, co prowadzi do poważnego wyczerpania układu sercowo-naczyniowego, niebezpiecznego spadku ciśnienia krwi i poważnego spadku zawartości tlenu we krwi lub głodu tlenu, który wpływa na mózg i resztę ciała.
Mniejszy zator płucny powoduje mniej znaczące objawy, ale nadal jest nagłym przypadkiem medycznym, który może być śmiertelny, jeśli nie zostanie poddany leczeniu. Mniejsze zakrzepy krwi na ogół blokują jedną z mniejszych gałęzi tętnicy płucnej i mogą całkowicie zatykać małe naczynie płucne, co ostatecznie prowadzi do zawału płuc , śmierci części tkanki płucnej.
Przyczyny
Zakrzepy krwi, zwane zakrzepami z zatorami , które powodują PE, są zwykle spowodowane przez DVT w głębokich żyłach pachwiny lub ud.
DVT i płuca
Szacuje się, że około 50 procent osób z nieleczoną DVT doświadcza zatoru płucnego.
Anatomia ciała jest zbudowana w sposób, który sprawia, że DVT są podatne na utknięcie w płucach. Żyłki w nogach, gdzie mają tendencję do powstawania zakrzepicy żył głębokich, łączą się, gdy krew wraca na prawą stronę serca przez dużą żyłę, dolną żyłę główną (IVC). Z prawej strony serca krew przepływa następnie do płuc przez tętnice płucne, aby odnowić dopływ tlenu. Ponieważ skrzep krwi przemieszcza się przez żyły w nogach do serca, wszystkie naczynia krwionośne, w tym naczynia krwionośne, są większe niż żyły w nogach. Kiedy jednak skrzep krwi dostanie się do płuc, naczynia stopniowo stają się mniejsze i właśnie wtedy skrzepy zostają uwięzione w jednej z tętnic płucnych, prowadząc do PE.
Te skrzepy krwi mogą zostać uwięzione w dowolnym naczyniu krwionośnym płuc. Małe skrzepy krwi mogą utkwić w mniejszych naczyniach krwionośnych płuc. Duże zakrzepy krwi gromadzą się w większych naczyniach krwionośnych, zakłócając zdolność płuc do odpowiedniego dotlenienia krwi do stosowania w całym ciele, co może mieć katastrofalne konsekwencje.
Predyspozycje do tworzenia nadmiernych zakrzepów krwi
Większość osób, które mają PE, z lub bez poprzedzającej DVT, mają medyczne warunki lub okoliczności związane z nieprawidłowościami krzepnięcia krwi. Najczęstszymi przyczynami i czynnikami ryzyka powstawania skrzepów krwi są:
- Nieruchomość z powodu fizycznego porażenia, długiego leżenia w łóżku lub hospitalizacji
- Siedzenie przez dłuższy czas podczas długich podróży samochodem lub lotów samolotem
- Historia wcześniejszej zatorowości płucnej
- Historia poprzednich zakrzepów krwi, takich jak DVT, udar lub zawał serca
- Zaburzenia krzepnięcia krwi
- Palenie
- Historia raka i / lub zastosowanie chemioterapii
- Historia operacji
- Złamanie kości, zwłaszcza kości udowej (uda)
- Otyłość
- Hormonoterapia (w tym hormonalna terapia zastępcza)
- Zastosowanie pigułek antykoncepcyjnych
- Ciąża lub ostatnia ciąża
Diagnoza
Rozpoznanie PE rozpoczyna się od oceny klinicznej lekarza, a następnie może obejmować specjalistyczne testy, które mogą potwierdzić lub wykluczyć diagnozę PE.
Ocena kliniczna
Pierwszym krokiem w diagnozowaniu PE jest ocena twojego lekarza, czy twoja szansa na jego wystąpienie jest wysoka czy niska. Twój lekarz dokonuje tego oszacowania, wykonując staranną historię medyczną, oceniając czynniki ryzyka dla DVT, wykonując badanie fizykalne, mierząc stężenie tlenu we krwi i prawdopodobnie wykonując badanie ultrasonograficzne w celu poszukiwania DVT.
Testy nieinwazyjne
Po dokonaniu oceny klinicznej lekarz może potrzebować konkretnych badań, takich jak testy krwi lub badania obrazowe.
- Test D-dimer: Jeśli prawdopodobieństwo wystąpienia PE jest niskie, lekarz może zlecić test D-dimeru . Test D-dimer to badanie krwi, które mierzy, czy w krwioobiegu wystąpił nieprawidłowy poziom aktywności krzepnięcia krwi, co jest oczekiwane, jeśli pacjent miał DVT lub PE. Jeśli prawdopodobieństwo kliniczne PE jest niskie, a wynik testu D-dimeru jest ujemny, można wykluczyć PE, a lekarz rozważy inne potencjalne przyczyny objawów.
Jeśli twoje prawdopodobieństwo PE zostanie ocenione jako wysokie lub jeśli Twój test D-dimeru jest dodatni, zazwyczaj wykonuje się skanowanie V / Q (wentylacja / perfuzja) lub tomografię komputerową klatki piersiowej.
- Skanowanie V / Q: Skanowanie AV / Q jest skanem płuc, w którym wykorzystuje się radioaktywny barwnik, wstrzyknięty do żyły, aby ocenić przepływ krwi w tkance płucnej. Jeżeli tętnica płucna jest częściowo zablokowana przez zator, odpowiednia część tkanki płucnej otrzymuje mniej niż normalna ilość radioaktywnego barwnika.
- TK: tomografia komputerowa jest nieinwazyjną, skomputeryzowaną techniką rentgenowską, która umożliwia lekarzowi wizualizację tętnic płucnych w celu sprawdzenia, czy nie ma przeszkód spowodowanych przez zator.
Angiogram płucny
Angiogram płucny był od dawna uważany za złoty standard do identyfikacji PE, ale Testy nieinwazyjne mogą być potwierdzone lub wykluczyć diagnozę. Jeśli twoja diagnoza jest niejasna, możesz potrzebować angiografii płucnej.
Angiogram płucny jest testem diagnostycznym, w którym barwnik jest wstrzykiwany przez rurkę do tętnicy płucnej, tak że wszelkie skrzepy krwi mogą być wizualizowane na zdjęciu rentgenowskim. Ponieważ angiografia płucna jest testem inwazyjnym, który niesie ze sobą ryzyko powikłań, lekarz dokładnie rozważy ryzyko i korzyści przed zaleceniem tego testu.
Leczenie
Po potwierdzeniu rozpoznania zatoru tętnicy płucnej leczenie rozpoczyna się natychmiast. Jeśli masz bardzo wysokie prawdopodobieństwo zatoru tętnicy płucnej, terapia medyczna może zostać rozpoczęta jeszcze przed potwierdzeniem diagnozy.
Rozcieńczalniki do krwi - antykoagulanty
Głównym sposobem leczenia zatorowości płucnej jest stosowanie leków przeciwzakrzepowych, leków przeciwzakrzepowych, aby zapobiec dalszemu krzepnięciu krwi.
Leki stosowane zazwyczaj w leczeniu PE to heparyna dożylna lub pochodna heparyny, którą można podawać we wstrzyknięciu podskórnym, takim jak Arixtra lub fondaparynuks. Leki z rodziny heparyny zapewniają natychmiastowy efekt przeciwzakrzepowy i pomagają zapobiegać tworzeniu się kolejnych skrzepów krwi.
Clot Busters - leki trombolityczne
Gdy PE jest duży lub powoduje niestabilność sercowo-naczyniowa, leczenie przeciwzakrzepowe często nie jest wystarczające. W takich sytuacjach można wstrzykiwać silne leki powodujące zakrzep, zwane trombolitami w celu rozpuszczenia skrzepu krwi. Te leki, które obejmują środki fibrynolityczne, takie jak streptokinaza, są przeznaczone do rozpuszczania skrzepu krwi, który blokuje tętnicę płucną.
Terapia trombolityczna niesie ze sobą znacznie większe ryzyko niż terapia antykoagulantami, w tym wysokie ryzyko poważnych powikłań krwotocznych. Jeśli zator tętnicy płucnej jest na tyle ciężki, że może zagrażać życiu, ryzyko tych terapii może być przeważone przez potencjalne korzyści.
Chirurgia
Chirurgia jest metodą, która może bezpośrednio usunąć PE. Najczęstsza procedura chirurgiczna, określana jako operacja embolektomii, jest dość ryzykowna i nie zawsze jest skuteczna, dlatego jest zarezerwowana dla osób, które mają bardzo niskie szanse na przeżycie bez niej.
Korona
Po początkowym etapie PE możesz potrzebować długoterminowego planu, aby zapobiec pojawieniu się kolejnych PE, i może być konieczne dostosowanie się do konsekwencji twojego PE, jeśli spowodował on trwałe uszkodzenie.
Lek
Po otrzymaniu natychmiastowego leczenia za pomocą rozcieńczalnika dożylnego lub wstrzykniętego środka do usuwania zakrzepów, może zaistnieć potrzeba przyjmowania doustnego (doustnie) leku przeciwzakrzepowego przez miesiące, a nawet lata. Tradycyjnie Coumadin był lekiem z wyboru, ale w ostatnich latach nowe leki przeciwzakrzepowe - apiksaban (Eliquis), rywaroksaban (Xarelto), edoksaban (Savaysa) i dabigatran (Pradaxa) - znalazły szerokie zastosowanie w długotrwałym zapobieganiu nawrotom PE.
Filtr IVC
Jeśli rozwiniesz powtarzające się PE, możesz potrzebować filtra, który będzie umieszczony w twojej dolnej żyle głównej, która jest dużą żyłą brzuszną, która łączy twoje żyły nogi z twoim sercem. Filtr IVC może przechwytywać kolejne skrzepy, które mogą oderwać się od żył w nogach, zanim dotrą do płuc.
Monitorowanie pulmonologiczne i rehabilitacja
Jeśli wystąpią nawracające PE, możesz rozwinąć długoterminowe efekty, takie jak nadciśnienie płucne lub zawał płucny (śmierć) części płuca. Jeśli wystąpią takie powikłania, może być konieczne nawiązanie kontaktu z pulmonologiem w celu monitorowania funkcji oddychania i leczenia w razie potrzeby.
Słowo od
Zator płucny jest najczęściej obserwowany u osób, które mają chorobę lub okoliczności predysponujące do ZŻG.
Jeśli występują objawy sugerujące zator tętnicy płucnej, takie jak nagła, niewyjaśniona duszność lub ból w klatce piersiowej, ważne jest natychmiastowe sprawdzenie przez lekarza.
Ogólnie rzecz biorąc, PE jest stosunkowo powszechnym stanem, który ma o wiele lepsze wyniki, gdy jest zarządzany w odpowiednim czasie.
> Źródła:
> Barbero E, Bikdeli B Chiluiza D. Wyniki wczesnej oceny prognostycznej niezależnie przewidują wyniki u pacjentów z ostrą zatorowością płucną. Thromb Haemost. 2018 Mar 19 doi: 10,1055 / s-0038-1637746. [Wydanie elektroniczne przed papierowym]
> Bikdeli B, Jiménez D, Kirtane AJ i in. Systematyczny przegląd skuteczności i bezpieczeństwa odzyskiwanych gorszych filtrów żyły głównej. Thromb Res. 2018 Mar 17; 165: 79-82. doi: 10.1016 / j.thromres.2018.03.014. [Wydanie elektroniczne przed papierowym]